Қарулы күштердің Ұлттық әскери-патриоттық орталығының Әскери-тарихи музейінде Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 80 жылдығына арналған маңызды дөңгелек үстел өтті. Бұл шараға еліміздің танымал тарихшы ғалымдары, мұрағатшы-зерттеушілер, мұражай мамандары және қоғам қайраткерлері қатысты. Олардың негізгі мақсаты – қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысына қосқан зор үлесін еске алып, оның тарихи маңыздылығын кеңінен насихаттау болды.
Дөңгелек үстел барысында баяндалғандай, соғыс жылдарында Қазақстан Кеңес Одағының әскери өнеркәсібіне қажетті шикізат пен материалдарды тұрақты түрде жеткізіп, майдандағы әскери техниканы қарумен және оқ-дәрімен қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарды. Әсіресе, елімізде өндірілген қорғасын майдандағы қару-жарақтың негізгі құрамдас бөлігіне айналды. Әскери-тарихи музейдің бастығы майор Дәулет Қадыров атап өткендей, соғыс жылдары Қазақстанға 220-ға жуық зауыт пен фабрика көшірілді, әрі 240 жаңа кәсіпорын салынды. Бұл өндірістік қуаттар Кеңес Одағының қару-жарақ пен әскери техникаға деген қажеттілігін толықтай қамтамасыз етуге мүмкіндік берді. Оның ішінде «құйылған он оқтың тоғызы» дәл Қазақстанда өндірілген қорғасыннан жасалған.
Тарихшылардың айтуынша, соғыс жылдары республика халқының шамамен әр үшінші тұрғыны майданға немесе еңбек майданына тартылған. 1939 жылғы санақ мәліметтеріне сүйенсек, Қазақстанның сол кездегі жалпы халқы 6,2 миллион адам болған, оның ішінде Қазақ КСР-нан 178 мың сарбаз әскери қызметке шақырылған. Жалпы майданға аттанған қазақстандықтардың саны 1 миллион 200 мыңнан асып, өнеркәсіп пен құрылыс саласында 700 мыңнан астам адам еңбек етті. Бұл көрсеткіштер Қазақстанның соғысқа қосқан елеулі үлесін айқын көрсетеді.
Сонымен қатар, «С. Сейфуллин атындағы қазақ агротехникалық университеті» АҚ доценті, ғылым кандидаты Күләш Жұмағалиева дөңгелек үстелде сөз сөйлеп, соғыс кезіндегі адам шығынына қарамастан, Қазақстанның салыстырмалы түрде қысқа мерзім ішінде экономикалық тұрғыдан қалпына келгенін атап өтті. Алайда, 50-ші жылдардың ортасына дейін Жеңіс күні кеңінен тойланбағаны, сол уақытта соғыс мүгедектерін әлеуметтік бейімдеу мен жұмысқа орналастыру мәселелері аса өткір тұрғаны да айтылды.
«Қарулы күштердің ардагерлері» қоғамдық бірлестігінің мүшесі, запастағы полковник Ғани Артықов аудандық әскери комиссариаттардың жұмысына тоқталып, майданға жаппай жұмылдыру үшін республикада 300 шақыру пункті құрылып, олардың тиімді қызмет атқарғанын баяндады.
Отырыста сонымен қатар, майдандағы жеңіске жету жолындағы еңбек майданының маңызы ерекше айтылды. Қазақстандық батырлардың ерліктері туралы баяндамалар ұсынылып, олардың есімдері мен ерлік істері кеңінен насихатталды. Мысалы, Astana IT University колледжінің тарих пәнінің оқытушысы Мадияр Шәкиев Кеңес Одағының батырларының бірі – Кемел Тоқаевтың жауынгерлік жолын, оның Сталинград шайқасына қатысқанын егжей-тегжейлі баяндап, тыңдаушылардың ерекше қызығушылығын туғызды.
Осы дөңгелек үстелдің өткізілуі Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 80 жылдығын атап өту аясында тарихи танымды арттыруға және қазақстандықтардың ерлік дәстүрін ұрпақтан-ұрпаққа жеткізуге бағытталған маңызды шара болды. Бұл оқиға еліміздің әскери-тарихи мұрасын сақтап, болашақ ұрпаққа патриоттық рухты қалыптастыруға қосқан үлес ретінде жоғары бағаланды.
