29 мамыр — Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) халықаралық бітімгерлер күні ретінде бүкіл әлемде бейбітшілікті сақтауға, қақтығыстарды реттеуге және қауіпсіздікті қамтамасыз етуге елеулі үлес қосатын бітімгерлерді құрметтеу күні болып саналады. Бұл күн бейбітшілік орнату мен халықаралық қауіпсіздік сақтау миссияларына қатысатын әскери және бейбіт қызметкерлердің ерлікпен атқарып жүрген еңбегін мойындап, олардың құрбандықтарын еске алуға арналған.
Қазақстандық әскери қызметшілердің әлемдік бейбітшілікті қолдау тәжірибесі 2003 жылдың тамызында құрылған алғашқы инженерлік-саперлік «Қазбат» жасағынан бастау алады. Бұл құрамдас бөлік Қазақстанның халықаралық қауіпсіздік пен тұрақтылықты қамтамасыз етуге қосқан алғашқы нақты қадамы болып, елдің БҰҰ-ның бейбітшілік миссияларына белсенді араласуын бастаған кезеңі болды.
Қазақстан үкіметі мен БҰҰ арасындағы бітімгерлік саладағы өзара іс-қимыл 2014 жылы жаңа белеске көтерілді. Осы жылы Қарулы күштердің алғашқы әскери қызметшісі Батыс Сахарадағы БҰҰ әскери бақылаушысы ретінде жіберілді. Бұл Қазақстанның халықаралық қауымдастық алдындағы жауапкершілігін арттыруға бағытталған маңызды қадам болды.
Содан бері қазақстандық бітімгерлер Ливан, Батыс Сахара және Кот-д’Ивуар сияқты әлемнің әртүрлі өңірлерінде қызмет етті. 2024 жылы Қазақстан БҰҰ-ның Африка мен Таяу Шығыстағы миссияларына қосымша әскери қызметшілерді жіберіп, өз үлесін арттырды. Әсіресе Орталық Африка Республикасындағы, Малидегі және Конго Демократиялық Республикасындағы миссиялар күрделі әрі аса жауапты болғанын атап өту қажет. Бұл аймақтарда қазақстандық бітімгерлер бейбітшілікті қолдау, азаматтық тұрғындарды қорғау және гуманитарлық көмекті қамтамасыз ету сияқты маңызды міндеттерді абыроймен орындауда.
Қазақстан ТМД мемлекеттері арасында БҰҰ-ның Голан жоталарындағы бітімгерлік миссиясында қызмет етуге дербес мандат алған алғашқы және әзірге жалғыз ел болып табылады. Бұл миссия аясында бүгінгі таңда еліміздің 139 әскери қызметшісі екі тарап арасындағы атысты тоқтату режимін қадағалап, бейбітшілік пен тұрақтылықты сақтау ісінде маңызды рөл атқаруда. Бұл Қазақстанның халықаралық қауіпсіздікке қосқан нақты және жауапты үлесінің көрінісі.
Ұйымның бітімгерлік контингентін өз бетінше орналастыру туралы шешімі Қазақстанның нормативтік базасын дамыту, әскери қызметшілерді дайындау жүйесін жетілдіру бойынша жүргізілген жүйелі жұмыстың нәтижесі болды. Осы процесте Алматы қаласында құрылған Бітімгерлік операциялар орталығы шешуші рөл атқарды. Бұл орталық әскери қызметшілердің құқықтық, гуманитарлық, тілдік және психологиялық дайындықтарын арттыруға, сондай-ақ жан-жақты кәсіби оқытуға бағытталған кешенді бағдарламаларды жүзеге асырады. Орталықтың жұмысы бітімгерлік миссияларға қатысатын қазақстандық әскери қызметшілердің жоғары дайындық деңгейін қамтамасыз етеді.
Қазақстанның БҰҰ-ның бітімгерлік миссияларына қатысуы халықаралық қауіпсіздік пен тұрақтылықты нығайтуға ғана емес, сонымен қатар еліміздің жаһандық аренадағы беделін арттыруға ықпал етеді. Бұл миссиялар қазақстандық әскери қызметшілерге құнды жауынгерлік тәжірибе жинақтап, кәсіби даярлықтарын жетілдіруге және көпұлтты әскери ортада тиімді іс-қимыл жасауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, Қазақстанның бұл тәжірибесі басқа халықаралық серіктестермен ынтымақтастықты дамытуға жол ашады.
Біріккен Ұлттар Ұйымының халықаралық бітімгерлер күні — бұл бейбітшілік пен тұрақтылықты сақтауда ерлік пен табандылық танытып жүрген, сондай-ақ қаза тапқан барлық бітімгерлерді еске алу күні. Бұл күн сондай-ақ, әлемдегі бейбітшілікті қолдауға атсалысып жүрген бітімгерлерге құрмет көрсету және олардың қызметіне алғыс білдіру үшін өткізіледі. Қазақстандық бітімгерлердің осы саладағы жетістіктері мен үлесі халықаралық қауымдастық тарапынан жоғары бағаланады және еліміздің бейбітшілік пен қауіпсіздік саласындағы жауапкершілігін айқындайды.
Осылайша, 29 мамыр – халықаралық бітімгерлер күні Қазақстанның әлемдік бейбітшілік пен қауіпсіздікке қосқан үлесін, әскери қызметшілердің кәсіби және адамгершілік қасиеттерін дәріптеп, олардың ерлік пен адал қызметін құрметтеуге арналған маңызды дата болып табылады.
